Wielonarodowe dziedzictwo

Piotrków Trybunalski to miasto królewskie, w którym od XIII wieku odbywały się zjazdy rycerstwa, generalne szlachty polskiej, synody duchownych, obrady sejmowe i sesje Trybunału Koronnego, pierwszego w Europie Najwyższego sądu dawne Rzeczypospolitej, co miało miejsce w latach 1578-1793. To tu, w tym kulturowym miejscu rozpoczynali swoje rządy, obierani władcami na sejmach elekcyjnych potomkowie Władysława Jagiełły, który w 1404r.potwierdził wszystkie dawne przywileje Piotrkowa i zapewnił miastu królewską opiekę.

W Piotrkowie pierwsze hołdy władcom Rzeczypospolitej składali wielcy mistrzowie Zakonu Krzyżackiego. Tutaj w 1493 r. narodził się polski parlamentaryzm i demokracja. Piotrków był wówczas drugą polityczną stolicą królestwa.

Jak już wcześniej wspominaliśmy Piotrków to miasto wielu kultur, miasto, które już od najdawniejszych lat stanowi dla nas – Piotrkowian „pępek” dumy i wspomnień. Nasza „mała ojczyzna” – stanowiąca obiekt wspaniałej architektury i sztuki sakralnej.

Wśród budowli godnych do polecenia mamy do zaoferowania obowiązkowo kościoły katolickie, cerkiew prawosławna, kościół ewangelicko-augsburski i synagoga(dzisiejsza Miejska Biblioteka).
Jednak na szczególną uwagę zasługuje Stare Miasto – jeden z najciekawszych w Polsce środkowej zespołów dawnej zabudowy miejskiej z centralnie położonym rynkiem i przylegającymi ulicami. Zachowany do dziś staromiejski układ urbanistyczny sięga drugiej połowy XIII wieku.
Na przestrzeni wieków żyło obok siebie wiele narodowości, m.in. rosyjska, ormiańska, żydowska, germańska czy romska.

Pierwsza grupą obcej narodowości jaka na trwałe osiedliła się w Piotrkowie, była ludność żydowska, o której wspomina przywilej Zygmunta II Augusta wydany miastu w 1569 roku. Żydzi stanowili najliczniejszą grupę w dziejach Piotrkowa. W 1679 Jan Sobieski wydał przywilej, zezwalający piotrkowskim Żydom poszerzyć swą dzielnicę(tzw. Żydowskie Miasto), wybudować synagogę, szkołę, mykwę i urządirkut.

Drugą grupa ludnościową i religijną, która przybyła do Piotrkowa, byli prawosławni Grecy z Macedonii – uciekinierzy z imperium osmańskiego, przyjęci przez rzeczpospolitą w połowie XVIII wieku. Trzecią grupą byli protestanci pochodzenia niemieckiego, którzy w większości przybyli po 1793 roku, kiedy miasto znalazło się pod panowaniem króla Prus i stał się siedzibą nowych władz administracyjnych. W tym okresie w Piotrkowie zamieszkała duża grupa urzędników, kupców, rzemieślników – protestantów wyznania ewangelicko – augsburskiego.